پرسشنامه اضطراب اجتماعی جرابک (1996)

پرسشنامه اضطراب اجتماعی جرابک (1996) در سال 1996 توسط ایلینا جرابک به منظور سنجش اضطراب اجتماعی برای سن 10 سالگی به بالا ساخته شده است. دارای 25 سوال 5 گزینهای با گزینه های تقریبا همیشه، اغلب اوقات، گاهی اوقات، به ندرت، تقریبا هیچ وقت است.

ابعاد و مولفه ها	دارد
پایایی و روایی	دارد
شیوه نمره گذاری	دارد
منبع	دارد

 

تعریف مفهومی اضطراب اجتماعی :

اضطراب اجتماعی، یک مسئله روانشناختی رایج، مزمن و آزار دهنده است که با ترس شدید از مـورد ارزشـیابی قـرار گـرفتن در موقعیـتهـای اجتماعی یا کارکردی مشخص میشود. اضـطراب اجتماعی در بردارنده یک سوگیری در توجه است که با تحریف در تفسیر نشانه های درونـی ماننـد (افکار و تصویر بدنی) و نشانه های بیرونـی ماننـد (ابرازات چهره ای دیگران) مشـخص مـی شـود . در واقع در افراد مبـتلا بـه سـطوح بـالا ی اضـطراب اجتماعی، احتمال خطرات نهفته در موقعیت هـای اجتماعی، بیش از حـد طبیعـی بـرآورد مـی شـود (گلدین، زیو، جزایری، هان و گراس ، 2013)

Goldin, P.; Ziv, M.; Jazaieri, H.; Hahn, K. and Gross, J. J. (2013). “MBSR vs aerobic exercise in social anxiety: fMRI of emotion regulation of negative self-beliefs”. SCAN, 8, 65-72.

---

علل بروز اضطراب

 عامل پدیده آورنده اضطراب در افراد متفاوت است. عده ای در مورد آینده خود نگران هستند، برخی دیگر از وجود یک نوع بیماری در خود یا یکی از اطرافیان رنج می‌برند، عده دیگر ممکن است از لحاظ مالی دچار مشکل باشند و فکر پرداخت بدهکاری لحظه ای  آنها را رها نکند و در بسیاری از موارد افرادی که اضطراب را تجربه می‌کنند در بیان علت اضطراب، خویش درمانده­اند، البته مواردی نیز وجود دارد که علت اضطراب در آنها را می‌توان مشخص نمود. مثلاً  در اضطراب امتحان، پیش بینی یک امتحان واکنشهای عاطفی تولید می‌کند. اضطراب شدید احتمالاً با لرزش دست و بدن، عرق کردن، شدت ضربان نبض و تنفس و دیگر واکنشهای فیزیولوژیکی و نیز احساس  افسردگی بروز می‌کند.کودکان نیز گاهی دچار اضطراب می‌شوند. عامل به وجود آورنده اضطراب  در آنان متفاوت است. بعضی از دانش آموزان با دیدن آموزگار خود دچار دلهره می‌شوند. اکثر اوقات این  نگرانی خاطر  آنها ناشی از یک ترس بی مورد است و در واقع خودشان مقصر هستند. باید دانست دانش آموزی که به دفعات از انجام دقیق و صحیح تکالیف درسی خودداری نموده یا به علت شیطنت و بازیگوشی مکرر مورد تنبیه واقع شده، خودش زمینه را برای عصبانیت آموزگار فراهم کرده پس بهتر است که با دقت و عنایت بیشتری به انجام امور درسی بپردازد. اضطراب یکی از انگیزه های اکتسابی است، این انگیزه در فعالیت طبیعی و روزمره زندگی اخلال ایجاد می‌کند و حالتی کاملاً نامطبوع است. تجربیاتی که با افراد مضطرب طبیعی  در مورد یادگیری مطالب انجام گرفته نشان می‌دهد اضطراب  در یادگیری اخلال می‌نماید و افراد مضطرب خطاهای بیشتری مرتکب می‌گردند. اضطراب در کودکان متداول و معمولاً با ترس همراه است و عده ای عقیده دارند که دختران بیشتر از پسران دیده می‌شود. اضطراب کودکان  غالباً واکنشی است خودآگاه یا ناخودآگاه به ناراحتیهایی که در خانواده رخ می‌دهد. (اخوان علیزاده، 1388)

 عقیده بر این است که مادر مضطرب نیز ممکن است پسر مضطرب تربیت کند.به عبارت روشن­تر کودک در این حالت با والدین همانند سازی می­کند. اضطراب در بسیاری از بیماریهای روانی وجود دارد ولی در حالت اضطراب، بیمار غالباً  از ناراحتیهای جسمانی متعددی شکایت می‌کند که بستگی به زمینة  مزاجی و بیماریهایی دارد که قبلاً  مبتلا شده است. در دوران کودکی که هنوز مغز تسلط خود را بر واکنشهای احشایی اولیه به دست نیاورده، اضطراب مسئول بسیاری از اختلالات رفتاری، اختلالات خواب و مشکلات تغذیه­ای، ناراحتی­های گوارش و حتی ناسازگاریهاست. کودکانی که به نوعی در خانواده های متزلزل  یا از هم گسیخته زندگی می‌کنند بیشتر از کودکانی که دارای خانواده های منسجم و منضبط  هستند دچار اضطراب می‌شوند. ترس  از دعوا و نزاع پدر و مادر، دلهره جدایی از والدین، عدم احساس مسئولیت بعضی از والدین در قبال فرزندان، بی توجهی یا طرد آنان از خانواده از جمله مسائلی هستند که سبب به وجود آمدن دلهره در کودک می‌شوند. تفسیر  نظریه روان کاوی از اضطراب  این است که بعضی اوقات ارگانیسم، رویدادی را تجربه می‌کند که آسیب زا و زیان بار است. اضطراب نشانگر تکرار  تجربه آسیب زای قبلی به شکل کوچک است. بنابراین اضطراب فعلی به یک خطر در گذشته مربوط است، زیرا آسیب قبلی  یادآوری نشده است اضطراب کیفیت شناور و آزاد خود را دارد.منبع اضطراب ممکن است در نهاد، فراخود یا در واقعیت نهفته باشد. وقتی نهاد منبع اضطراب است، فرد احساس می‌کند که با خطر غرق شدن توسط تکانه ها روبرو است. وقتی  فرا خود منبع اضطراب  است، فرد احساس گوناه و خود محکومی‌می­کند. این احساس مثل این است که «نهاد» بگوید: «من آن را می‌خواهم» فراخود بگوید: «چه وحشتناک» و «خود» بگوید: «من نگرانم»به طور کلی  اضطراب از تضاد بین فشار غرایز در نهاد و تهدید به تنبیه فراخود، به وجود می‌آید. (اخوان علیزاده، 1388).

---

مطالب مرتبط با اضطراب اجتماعی 

اثربخشی آموزش حل مساله بر اضطراب امتحان و اضطراب اجتماعی دانش آموزان مقطع ابتدایی

 اثربخشی آموزش حل مسئله بر اضطراب امتحان و اضطراب اجتماعی دانش آموزان مقطع ابتدایی (مقاله علمی وزارت علوم)